Biyopsi ?

Tumen

Global Mod
Global Mod
Premenstruel sendrom Adet kanamas yaklasrken kadnlarn %75'inde degisen hormon duzeylerine bagl olarak baz sikayetler ortaya ckar.Bu kadnlarn yarsnda yaknmalar hafiftir ve kisinin gunluk yasantsn etkilemez. Diger yarsnda ise depresyon da dahil olmak uzere cok daha ciddi sikayetler ortaya ckar. Premenstruel sikayetler fizyolojik ya da psikolojik olabilir ve kulturel farkllklardan etkilenebilir. PMS hem fizyolojik hem de psikolojik olaylarn bileskesidir. Calsmalar degisik kulturlerden gelen kadnlarda farkl sikayetlerin ortaya cktgn gostermektedir. Uzakdogulu kadnlarda en sk rastlanlan sikayet agr iken gelismis bat toplumlarnda depresyon en sk karslaslan bulgudur. Kisinin sosyal yasamn olumsuz etkileyen ve her ay gorulen yaknmalar kadnn kendine olan guvenini yitirmesine dahi neden olabilir. Fiziksel belirtiler PMS bulgular veren kadnlarn hemen hemen hepsinde memelerde hassasiyet ve hafif gecici kilo arts saptanr.Diger belirtiler ise sindirim sitemi bozukluklar, bas agrs, dokuntuler, kas ve eklem agrlar, halsizlik, dis eti kanamalar, carpnt, denge bozukluklar, scak basmalar, ses ve kokulara asr hassasiyet, ajitasyon, uykusuzluk olarak saylabilir. Adet kanamasnn agrl ya da fazla olmas yani dismenore PMS olarak degerlendirilmez. Duygusal belirtiler Duygusal hipersensitivite PMS de cok sk gorulur. depresyondan endiseye ve asr sinirlilige kadar pek cok degisik duygu durumu olabilir. Baz kadnlarda hafif hafza kayb gorulebilir. Konsantrasyon bozuklugu PMS'de nadir olmayan bir durumdur. Baz kadnlarda gorulen depresyon hali, huzursuzluk ve gerginlik tablosuna premenstruel disforik bozukluk (PMDD) ad verilir. Nedenleri PMS nedenlerini bulmaya yonelik calsmalar bu tablonun altnda yatan faktorleri tam olarak ortaya koyamamstr.Ancak baz teoriler mevcuttur. Ovulasyonu basklayan baz hormonlarn verilmesi halinde PMS belirtilerinde gerileme olmaktadr. Buna gore ureme hormonlar PMS'ye neden olabilir, ancak bu rolun ne oldugu acklanamamstr. PMS'nin bu hormonlar ile sinirlerde iletimi saglayan baz maddelerin ortak hareket etmesi sonucu ortaya cktg yonunde guclu bulgular vardr. En cok suclanan maddeler GABA ve serotonin ad verilenlerdir. Baz arastrmaclar ise kalsiyum ve magnezyum dengesindeki bozuklugun PMS tablosuna yol actgna inanmaktadrlar. Bu iki mineralin vucuttaki daglm sinir hucreleri arasndaki iletisimi etkileyerek tabloya neden olabilir. Bu arastrmaclar PMS'li kadnlarda magnezyum eksikligi ya da kalsiyum fazlalgnn sikayetleri yarattgn one surmektedirler. PMS etiyolojisinde one surulen bir diger neden de stress hormonlardr.Bu hormonlarn fazlalg sikayetlerin daha yogun yasanmasna neden olabilir. PMS etiyolojisinde vucutta salglanan hemen hemen tum hormon ve maddeler suclanmaktadr. Ancak kantlanms bir neden bulunamamstr. Kimlerde gorulur PMS tum dunyada butun kulturlerde rastlanlan bir durumdur.Yaplan bir calsmada kadnlarn %88'inde degisik duzeylerde PMS bulgularna rastlanmstr. Yas arttkca sikayetlerin siddeti azalmakta ancak cocuk says ile birlikte siddet artmaktadr.Annesinde PMS olan kadnlarda da sikayetlere daha sk rastlanmaktadr. PMS baz hastalklarn da siddetini arttrabilir. Ornegin migreni olan kadnlarda ataklarn buyuk bir ksm adet oncesi doneme rastlamaktadr. Yine seker hastalarnda kan sekeri duzeyleri ve insulin ihtiyac adet oncesi donemde degisiklikler gosterir. Astm ataklar daha sk gorulur ve pek cok kronik hastalk alevlenmeler gosterir. Bu donemde kisinin cevresi ile olan uyumu bozulur iste veya evde iliskide bulundugu kisiler ve cocuklar ile aras bozulabilir. Ergenlik donemindeki genc kzlarda intihara olan egilim artabilir. Yeme bozukluklarna rastlanabilir. Tan PMS tans pozitif bulgulara dayanmaz. Tan icin en guvenilir yol 2-3 ay sure ile sikayetleri kaydetmek ve siddetlerini skorlamaktr. Sikayetler fiziksel ve ruhsal olarak ayrlmal ve ne zaman baslayp ne zaman bittigi duzenli sekil de kaydedilmelidir. Tedavi PMS nedeni tam olarak bilinmedigi icin tedavisi de kesin degildir. Bu konuda cok degisik tedavi yaklasmlar mevcuttur. Diet: Azar azar ve sk sk yemek yemenin sikayetleri azalttg yonunde raporlar vardr.Adet oncesi donemde taze meyve ve sebze tuketilmesi, krmz et ve donmus yaglardan uzak durulmas, icinde katk maddesi iceren besinlerin tuketilmemesi bazen yararl olabilmektedir. Ayn sekilde kafein ve alkol tuketiminin azaltlmas da faydal olabilmektedir. Egzersiz: yaplan bir calsmada egzersiz yapmayan kadnlarda PMS'ye daha sk rastlandg bulunmustur. Her gun yaplan 30 dakikalk bir yuruyus yararl olabilir. Kalsiyum ve Magnezyum: Gunluk 1200 mg kalsiyum almnn 3 ay sonunda sikayetleri yar yarya azalttgn bildiren bir calsma vardr. Baz kadnlarda ise magnezyum desteginden fayda saglanmstr. Ancak bu konuda kesin bulgular henuz yoktur. Vitaminler: A, E ve B6 vitaminlerinin PMS'ye neden oldugu ileri surulmus olsa da kesin olarak kantlanms bir bulgu yoktur. Diger tedavi secenekleri arasnda seratonin metabolizmas ile ilgili ilaclar, hormon ilaclar, antidepresan ve anksiyete gibi psikiyatrik ilaclar, idrar sokturuculer, erkeklik hormonlar saylabilir ancak bunlardan hicbirinin kesinlesmis faydas yoktur. Diger nadir tedavi yaklasmlar arasnda ise psikoterapi ve akupunktur bulunur.